GS, TS, Nhà giáo dân chúng Nguyễn Lân Dũng: Vấn đề khoa học nào càng khó càng phải chịu khó mua câu tư vấn
Sau phổ biến lần hứa, rút cuộc tôi cũng gặp được GS, TS, Nhà giáo nhân dân (NGND) Nguyễn Lân Dũng. Nhà công nghệ “biết tuốt” dường như với gần như tâm tình muốn san sớt có phóng viên. Trong bất cứ câu chuyện dí dỏm nào của GS Nguyễn Lân Dũng cũng đựng chứa các trằn trọc về các vấn đề thời sự của đất nước.
PV: Giáo sư đã cống hiến không ngừng nghỉ cho ngành nghề sinh vật học Việt Nam trong suốt 60 năm. Vậy tuyến phố nào đã đưa GS Nguyễn Lân Dũng tới mang lĩnh vực khoa học này?
GS, TS, NGND Nguyễn Lân Dũng: Vào thời của tôi, sinh viên vào học theo sự phân công của nhà trường. Hồi Đó, tôi và anh Nguyễn Văn Hiệu ăn sáng chung nhau củ khoai lang rồi đi học, hằng ngày chúng tôi cuốc bộ từ Việt Nam học xá (giờ là khu vực Trường đại học Bách khoa Hà Nội) tới trường học nằm trên đường Lê Thánh Tông, ngày bốn lần đi về. Cuộc sống cạnh tranh là thế nhưng chúng tôi học tập rất ham mê và nghiêm trang vì chúng tôi có các tấm gương tự học đẹp tuyệt vời mà những giáo viên để lại.
Anh Hiệu và tôi có nhẽ là hai người trẻ nhất phải chăng nghiệp Trường đại học Sư phạm kỹ thuật Hà Nội, lúc mới mang 18 tuổi. Ra trường năm 1956, tôi về công tác tại Trường trung cấp Nông lâm Trung ương, đi 1 năm cho “lớn” thêm rồi tôi được gọi về Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội để giảng dạy ngay từ Khoá I. Khi nghe GS Lê Khả Kế bảo tôi dạy môn Vi sinh học, tôi ngỡ ngàng vì mình chưa biết gì về ngành nghề này. Thầy nói tôi cứ chuẩn bị đi, một năm nữa mới dạy mà lại. Lúc Đó, tôi vội nghĩ xem người nào là bậc thầy về Vi sinh học ở nước mình, thế rồi tôi cũng sắm được GS Đặng Văn Ngữ, thầy được tập huấn chính quy Vi sinh học tại Nhật Bản. Tôi đến gặp thầy, thầy dặn ba điều mà tôi luôn khắc ghi mãi mãi: thứ nhất, tri thức ở trong sách và em phải học ngoại ngữ; thứ hai, dạy đại học ko giống dạy phổ biến, em phải từng bước tiến hành nghiên cứu khoa học; thứ ba, em phải lo dần chuyện viết sách giáo khoa, dạy đại học ko giống dạy đa dạng. Sinh viên phải có tài liệu để tự học dưới sự hướng dẫn của giáo viên.
Tôi mê mải quyết tâm cả đời mới thực hành được ba lời thầy khuyên. Nhờ tự học, tôi sử dụng được bốn ngoại ngữ (Anh, Pháp, Nga, Hoa). Tôi vun đắp được công ty nghiên cứu vi sinh vật qua từng cấp một, đầu tiên là Phòng nghiên cứu chuyên đề Vi sinh vật cấp trường, tiếp đến là trọng điểm nghiên cứu Vi sinh vật học áp dụng cấp Bộ, sau ngừng thi côngĐây là trọng điểm khoa học sinh vật học cấp Đại học đất nước và cuối cùng là Viện nghiên cứu vi sinh học (Đại học quốc gia Hà Nội) do Thủ tướng ký quyết định ra đời. Mấy năm trước, tôi cùng 13 tấn sĩ trẻ đã viết lại hoàn toàn giáo trình Vi sinh vật học (hai tập) để đáp ứng những bắt buộc giảng dạy chung tại nhiều trường đại học. Tôi cũng đã in được trên 50 cuốn sách kỹ thuật và phổ thông công nghệ.
PV: vun đắp Viện Vi sinh vật và khoa học sinh học thuộc Đại học quốc gia (ĐHQG) Hà Nội có nhẽ là 1 trong các thành công to nhất trong sự nghiệp của GS Nguyễn Lân Dũng?
GS, TS, NGND Nguyễn Lân Dũng: công tác tại Viện nghiên cứu của chúng tôi gần như là những tấn sĩ, thạc sĩ từ nước ngoài về. Phần lớn Anh chị em đấy với kiến thứ cập nhật hơn tôi và ngừng thi côngĐây là điều tôi rất mừng. Ngoài ra, mức sống của cán bộ trong Viện còn quá phải chăng. Tấn sĩ ở các nước phát triển về mà lương có…3 triệu đồng (!). Tôi đang cộng Anh chị em ở Viện phấn đấu thay đổi thực tế này. Chúng tôi vun đắp 1 phân xưởng pilot, nghiên cứu đến đâu phân phối tới chậm tiến độ. Tôi tin tưởng việc này sẽ thành công. Hiện giờ chúng tôi mới mang 1 sản phẩm dành cho dược thôi, Đó là sản phẩm probiotic đạt tiêu chuẩn quốc tế. Hiện, chúng tôi khiến trên quy mô nhỏ, sau này những xí nghiệp sẽ nhân rộng trên quy mô to hơn. Vừa qua, tôi sở hữu cuộc đàm đạo có đồng chí Viện trưởng về việc sản xuất thuốc trừ sâu vi sinh vật. Sao lại để bà con giã tỏi, giã ớt…làm thuốc trừ sâu khi mà chúng tôi sở hữu hồ hết các chủng vi sinh vật trừ sâu, sở hữu nồi lên men từ một lít lên tới 1000 lít? Chúng tôi đang bảo quản 7.000 chủng vi sinh vật, nhưng rất nhớ tiếc Đảng và Nhà nước tuy xác định ưu tiên bậc nhất cho công nghệ sinh học nhưng chưa mang những đầu tư cụ thể để phát triển ngành nghề này phát triển thành ngành nghề kỹ thuật mũi nhọn. Ko sở hữu lý gì 1 đất nước 93 triệu dân mà chỉ có ba sản phẩm vi sinh vật học là rượu bia, mì chính và vaccine (!). Đến nay Việt Nam chưa khiến cho được chất kháng sinh và vitamin.
PV: Bằng những lời khuyên thiết thực, dễ hiểu, dễ thực hành, giáo sư đã trở thành một nhà kỹ thuật rất gần gũi mang bà con dân cày cả nước. GS Nguyễn Lân Dũng sở hữu thể san sẻ các kỷ niệm đã để lại trong ông ấn tượng sâu sắc khi tiếp xúc và trợ giúp người nông dân lớn mạnh kinh tế?
GS, TS, NGND Nguyễn Lân Dũng: Ở nước ta với rộng rãi người nông dân rất chuyên nghiệp, tôi nói cho bạn nghe câu chuyện hay khôn cùng về anh Mười Bơ, một thanh niên trở thành tỷ phú từ bàn trắng tay. Anh Mười là con thứ 10 của 1 gia đình bần nông ở Nghệ An. Lúc đang học dở cấp 2, anh bỏ nhà ra đi sắm bí quyết thoát nghèo. Khi tới vùng đất Tây Nguyên phì nhiêu, Mười bắt đầu làm thuê tại vườn cà-phê, rồi đi thu tậu bơ cho lái buôn. Trong công đoạn chậm tiến độ, anh nảy ra sáng kiến chiết cành tại bốn vườn có giống bơ sai quả và quả rất ngon. Mười đến hỏi những nhà sinh vật học là khiến sao để với được hàng triệu cây bơ giống rẻ này để phủ bóng cho cà-phê thay cho cây muồng. Lúc ngừng thi côngĐây thu hoạch từ bơ sẽ còn cao hơn cả từ cà-phê(!).
Từ khóa: Nguyen Lan Dung. Có thể tìm hiểu thêm Nguyen Lan Dung tại http://tansinh.net/bi-an/giao-su-nguyen-lan-dung-noi-gi-ve-phap-luan-cong/
No comments:
Post a Comment